İzinsiz-İmarsız Bungalov veya Tiny House Koyulması Halinde Cezalar ve Yaptırımlar

Yorum bırakın / Yazan /

En son şu tarihte güncellendi: 10 Aralık 2023

Daha önceki yazımızda tiny house’ların hukukumuzca yapı veya araç statüsünde olduğundan söz etmiştik. Bu yazımızda ise tiny house veya bungalov sahiplerine uygulanabilecek idari yaptırım ve cezalardan söz edeceğiz.

Yazımıza geçmeden önce şu husustan bahsetmem gerekirse tiny house’lar (küçük ev) tekerlekli ve çekici vasıtası ile taşınabilme yeteneğine sahipken, bungalov (ağaç ev) sabit üniteden oluşmaktadır. Her ne kadar farklı özelliklere sahip olsalar da İmar Kanunumuz uyarınca her iki türün yapı niteliği taşıdığını ve kanunumuz uyarınca yapıya ilişkin kurallara tabi olacağını şimdiden ifade edelim.

Bu konu ile ilgili olarak şu yazımıza da göz atabilirsiniz: Tiny Houseların Hukukumuzdaki Yeri-Sınırları ve Zorunluluklar

Ruhsat Almak Zorunlu Mu?

3194 sayılı İmar Kanununda, kanun kapsamına giren yapılar için istisnai durumlar hariç yapı ruhsatı almak zorunludur. Bu sebeple yapının inşasına başlamadan önce gerekli belgeleri idareye vererek ruhsat başvurusunun yapılması gerekmektedir. 

Öncelikle ifade edelim ki tiny house’lar, araç veya yapı statüsüne sahip olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Bu yazımızda yapı niteliği taşıyan, sabit bir yere uzunca süre konulan tiny house’lardan bahsetmekteyiz. Zira römork vasıtasıyla çekilebilen tiny houselar plaka, ruhsat ve tescil işlemleri tamamlandıktan sonra İmar kanunu uyarınca ruhsat alma zorunluluğuna tabi olmaksızın kullanılabilmektedir. Ancak bu durumda dahi Karayolları Trafik Kanunu uyarınca ruhsat ve tescil işlemlerinin yapılması ve motorlu araçların trafiğe çıkabilmesi için aranan koşulların sağlanması gerektiğini unutmayalım. 

Yine önemle ifade edelim ki tekerlekli tiny house’larda kısa süreli park halinde ruhsat şartı söz konusu değilken, sabit hale gelerek elektrik, su, foseptik gibi alt yapı ihtiyaçlarını taşınmazdan karşılayacak şekilde uzun süreli park edilmiş tekerlekli tiny house’lar da artık yapı statüsüne girmekte ve ruhsat alma zorunluluğu doğmaktadır. 

Tiny house veya bungalov, İmar Kanunumuzca yapı olarak nitelendirildiğinden ruhsat şartı aranmaktadır. Ancak tiny house ve bungalovlarda inşaat yapılmadığından (imalat yapıldığından) ruhsat süreci, inşa edilen yapılardan daha farklı işleyecektir. 

Tiny house veya bungalovlarda ruhsat, imalatın başladığı tarihte değil, imalat sonrası hazır haldeyken taşınmaz üzerine yerleştirilmeden önce alınmalıdır. Daha açıkça ifade edersek tiny house veya bungalov sahibi iseniz, söz konusu yapıların üretim aşaması tamamlandıktan sonra taşınmaz üzerine yerleştirmeden önce ruhsat başvurusu yapmanız gerekmektedir. Bu yapılarda ruhsat alma zorunluluğu, bir taşınmaz üzerine yerleştirilecek ise doğmaktadır. 

Tiny house veya bungalovlarda ruhsat alma yükümlülüğü doğmuş ise (yani bu yapılar taşınmaz üzerine yerleştirilecekse) bu yapıların üzerine yerleştirileceği taşınmazın malikinin veya vekilinin ruhsat başvurusu yapması gerekmektedir. Bu husustanda anlaşıldığı üzere tiny house veya bungalov sahibi iseniz, üzerine koyacağınız taşınmazın malikinin rızası şarttır. 

Ruhsat başvurusu; tiny house veya bungalovun üzerine yerleştirileceği taşınmaz belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde yer alıyorsa ilgili belediyeye, bu sınırlar dışında ise İl Özel İdaresine yapılacaktır. 

Tiny house veya bungalovlar köy sınırları içerisinde yer alan bir taşınmaza yerleştirilecekse ruhsat alma zorunluluğu ayrıca değerlendirilmelidir. İmar Kanunu’nun 27. maddesinin 1. fıkrası uyarınca ‘’Belediye ve mücavir alanlar dışında köylerin köy yerleşik alanlarında, civarında ve mezralarda yapılacak konut, entegre tesis niteliğinde olmayan ve imar planı gerektirmeyen tarım ve hayvancılık amaçlı yapılar ile köyde oturanların ihtiyaçlarını karşılayacak bakkal, manav, berber, köy fırını, köy kahvesi, köy lokantası, tanıtım ve teşhir büfeleri ve köy halkı tarafından kurulan ve işletilen kooperatiflerin işletme binası gibi yapılar için yapı ruhsatı aranmaz.’’ hükmü sayesinde ruhsat alma zorunluluğunun istisnalarından birini köylerde inşa edilecek yapılar oluşturmaktadır. İşbu sebeple tiny house veya bungalovunuzu köy yerleşik alanında, köy civarında ve mezralarda yer alan bir taşınmaza yerleştirirseniz, kanun ve yönetmelikte öngörülen şartları yerine getirmek ve konut amacıyla kullanmak koşuluyla ruhsat zorunluluğu aranmayacaktır.  İlgili düzenlemeden görüldüğü üzere ruhsat alma zorunluluğunun istisnası sadece bu yapıların konut olarak kullanılması için öngörülmüştür. Bu sebeple tiny house veya bungalovu turizm faaliyeti için kullanacaksanız, bu yapılar köy yerleşik alanında, civarında ve mezralarda bulunsa dahi ruhsat almanız gerekecektir. 

Uygulanacak İdari Yaptırımlar

İdari yaptırım, idarenin koymuş olduğu kuralların ihlali sebebiyle idare tarafından uygulanan yaptırımlardır. Eğer bungalov veya tiny house’unuzu ruhsat almadan bir taşınmaz üzerine yerleştirilmiş iseniz, hakkınızda İmar Kanunundaki ruhsatsız yapılara ilişkin yaptırımlar uygulanacaktır. 

Tiny house veya bungalovun yerleştirildiği taşınmaz belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde yer alıyorsa ilgili belediye, bu alan dışında bulunuyor ise il özel idaresi idari yaptırım uygulamaya yetkilidir. İdarenin idari yaptırım yetkisini kullanabilmesi için ortada İmar mevzuatına aykırı bir durumun oluşması gerekmektedir. 

Böyle bir durumda yetkili idare , ruhsat alınmadan taşınmaza tiny house veya bungalovun yerleştirildiğini bir tutanakla tespit etmelidir. Bu tutanağın kapsamlı şekilde hazırlanması ve imara aykırı uygulamanın fotoğraflarla ortaya koyulması önemlidir. İdare tarafından düzenlenmesi gereken tutanağa yapı tatil tutanağı adı verilir ve bu tutanak yapıya asılarak yapı sahibi durumdan haberdar edilir. Yetkili idarenin yapı tatil tutanağı ile hukuka aykırılıkları tespit etmeden idari yaptırım uygulaması mümkün değildir. 

  • Yıkım Kararı

Yukarıda bahsettiğimiz yapı tatil tutanağı size tebliğ edilmiş ise (tiny house veya bungalova asılması tebliğ hükmündedir) yapı tatil tutanağının tebliğinden itibaren en çok 1 ay içerisinde ruhsat alarak yapıyı mevzuata uygun hale getirme imkanına sahipsiniz. Ancak bahsedilen süre içerisinde ruhsat almazsanız yetkili idare İmar Kanunu’nun 32. hükmü uyarınca re’sen tiny house veya bungalovu kaldırabilecektir. 

Yapı sahibi olarak bahsi geçen 1 aylık süre içerisinde ruhsat başvurusu yapmış ancak başvurunuza olumlu veya olumsuz bir cevap gelmemişse idare, yıkım kararı almadan önce ruhsat talebinize ilişkin başvuru sonucunuzu beklemelidir. Ruhsat başvurunuz reddedildiği takdirde ise yapı kaldırılacaktır. 

İmar Kanunu’nun 32. maddesiyle idareye verilen yetki yıkım olmasına rağmen burada bu yetki tiny house veya bungalovun tek parça halinde kaldırılarak farklı bir yere götürülmesi şeklinde uygulanabilir. 

  • Para Cezası

Tiny house veya bungalovunuzu ruhsat almadan bir taşınmaz üzerine koymuşsanız , idare tarafından size uygulanacak bir diğer yaptırım ise İmar Kanunu’nun 42. maddesi uyarınca para cezasıdır. Burada kafa karışıklığı olmaması adına şunu belirtelim ki eğer size ait bir taşınmaz üzerine ruhsat almaksızın tiny house veya bungalov koymuşsanız para cezası doğrudan taşınmaz malikine kesilmekte, başkasına ait taşınmaz üzerine tiny house veya bungalov koymuşsanız para cezası yapı malikine kesilmektedir.

Yine önemle ifade edelim ki yapı ruhsatsız iken 1 aylık süre içerisinde ruhsat alarak yıkım yaptırımından kurtulsanız dahi para cezası ruhsat almanıza rağmen ortadan kalkmayacak, uygulanmaya devam edecektir. 

Tiny house veya bungalov için kesilecek para cezasının miktarı İmar Kanunu’nun 42. maddesinin b bendinde düzenlenmiştir. Buna göre; ‘’Mevzuata aykırılığı yapı inşaat alanı üzerinden hesaplanması mümkün olmayan, yapının cephelerini ve diğer yapı elemanlarını değiştiren veya yapı malzemesi için öngörülen gereklere aykırı bulunan uygulamalar için, Bakanlıkça yayımlanan ve aykırılığa konu imalatın tespiti tarihinde yürürlükte bulunan birim fiyat listesine göre ilgili idarece belirlenen bedelin % 20’si kadar idari para cezası verilir.’’ Bahsedilen hesaplama temel ceza tutarı olup aynı maddenin c bendinde yer alan nitelikli haller gerçekleşmiş ise temel ceza arttırılacaktır.

Ayrıca tiny house veya bungalov sahibine yukarıdaki cezanın yanı sıra İmar Kanunu’nun 42.maddesinin ç bendindeki ‘’ek ‘’ ceza da uygulanacaktır. Söz konusu hükümde; ‘’Bu fıkra uyarınca idari para cezası verilmesini gerektiren aykırılığa konu alan ile bu alanın bulunduğu arsa veya arazinin emlak vergisine esas asgari metrekare birim değerinin çarpımı ile bulunan bedel kadar idari para cezası yukarıdaki bentlere göre aykırılıktan sorumlu olan yapı sahibine ve yapı müteahhidine verilen para cezalarına ayrıca ilave edilir. Bu fıkraya göre verilen idari para cezasının ilgilisine tebliğinden itibaren bir ay içinde aykırılığın giderilmesi ve yapının mevzuata uygun hale getirilmesi halinde bu bent uyarınca ilave edilen para cezası tahsil edilmez.’’

İdari para cezasının tarafınıza tebliğinden itibaren 1 aylık süre içerisinde tiny house veya bungalovu kaldırmışsanız temel para cezasından kurtulamasanız dahi, ek para cezasından kurtulmanız mümkündür. 

Türk Ceza Kanununda Yer Alan İmar Kirliliğine Neden Olma Suçu ve Cezası

Ruhsat almadan tiny house veya bungalovu taşınmaza yerleştirdiyseniz idari yaptırım uygulanmasının yanı sıra Türk Ceza Kanunu’nun 184. maddesinde düzenlenen ‘’İmar Kirliliğine Neden Olma’’ suçundan dolayı cezalandırılabilirsiniz. İlgili hükme göz atarsak;

TCK Madde 184

  1. Yapı ruhsatiyesi alınmadan veya ruhsata aykırı olarak bina yapan veya yaptıran kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. 
  2. Yapı ruhsatiyesi olmadan başlatılan inşaatlar dolayısıyla kurulan şantiyelere elektrik, su veya telefon bağlantısı yapılmasına müsaade eden kişi, yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır. 
  3. Yapı kullanma izni alınmamış binalarda herhangi bir sınai faaliyetin icrasına müsaade eden kişi iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. 
  4. Üçüncü fıkra hariç bu madde hükümleri ancak belediye sınırları içinde veya özel imar rejimine tabi yerlerde uygulanır. 
  5. Kişinin, ruhsatsız ya da ruhsata aykırı olarak yaptığı veya yaptırdığı binayı imar planına ve ruhsatına uygun hale getirmesi halinde, bir ve ikinci fıkra hükümleri gereğince kamu davası açılmaz, açılmış olan kamu davası düşer, mahkum olunan ceza bütün sonuçlarıyla ortadan kalkar. İkinci ve üçüncü fıkra hükümleri, 12 Ekim 2004 tarihinden önce yapılmış yapılarla ilgili olarak uygulanmaz.

İmar kirliliğine neden olma suçu sadece belediye sınırları içinde veya özel imar rejimine tabi alanlarda gerçekleşebilir. Bu sebeple belediye sınırları, mücavir alan veya özel imar rejimine tabi alanlar dışında ruhsatsız tiny house veya bungalov yerleştirmeniz bu suçu oluşturmayacaktır.  Bu husus oldukça önemlidir zira köy sınırları içerisinde yer alan bir taşınmaza ruhsatsız tiny house veya bungalov yerleştirdiyseniz hakkınızda idari yaptırım uygulansa dahi Türk Ceza Kanunu uyarınca ceza uygulanamayacaktır. 

Ayrıca ilgili maddenin 5. fıkra hükmü oldukça önem arz etmektedir zira bu hüküm etkin pişmanlık hükmüdür. Eğer TCK md.184’de yer alan imar kirliliğine neden olma suçunu işlemişseniz, tiny house veya bungalovunuzu söz konusu taşınmazdan kaldırmanız halinde hakkınızda artık kamu davası açılmayacak, açılmış bir kamu davası varsa dava düşecek veya bu suçtan mahkum olup ceza almışsanız aldığınız ceza tamamen ortadan kaldıracaktır. 

Güvenlik Soruşturması Olumsuz Gelenlerle İlgili Emsal Kararlar Ve Dokümanlar

İlgili İçerikler

Yorum bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Scroll to Top