Yeni Güvenlik Soruşturması Ve Arşiv Araştırması Kanunu Neleri Netleştirdi?

En son şu tarihte güncellendi: 2 Ağustos 2021

19 Haziran 2020 tarihinde meclise sunulan “Güvenlik Soruşturması Ve Arşiv Araştırması Kanun Teklifi” eğer ki yasalaşırsa  (an itibariyle yasalaştı) bu konularda dönen en hareketli tartışmaların bazılarına nokta koyacak gibi görünmektedir.

Eğer ki bu yasa teklifi kanunlaşırsa (an itibariyle 25 Haziran 2020’de mecliste onaylandı, 17 Nisan 2021’de ise şu linkte görülebileceği üzere resmi gazetede yayımlandı ( https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/04/20210417-1.htm )  ve bu kanunun devam eden mahkemelere, önceden atananlara etkisini şu makalemi yeni sekmede açarak inceleyebilirsiniz) neleri netleştireceğini listelemek gerekirse şu şekildedir:

  1. Artık gizlilik dereceli olmayan ya da stratejik kurumlarda çalışmayacak düz memurlara güvenlik soruşturması yapılmayacağı tescilenecek. Yani mesela öğretmenlere güvenlik soruşturması yok. Bunun yerine öğretmenlere sadece arşiv araştırması uygulanacaktır.
  2. Artık istihbari bilgilerin sadece güvenlik soruşturması yapılırken kullanılabileceği ancak bu istihbari bilgilerden devletin bekası için kritik olanların kişilere ya da müdafilere bile iletilmeyeceği netleşmiş olacak. (Burada savunma hakkı kısıtlanacaktır. Bu durum gerçekten Anayasal savunma hakkının ihlali nedeniyle Anayasa Mahkemesi’nden iptal edilecek nitelikte görünüyor.)
  3. KDAE (Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi) ve HAGB (Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması) ve devam eden mahkeme, devam eden savcılık soruşturması gibi adli vakalara ilişkin kişisel verilerin “arşiv araştırması yapılırken” hukuka uygun şekilde iletilebilmesi netleşmiş olacak. Önceden bu konuda netlik olmadığı için çok ciddi tartışmalar dönüyordu. Hatta birçok mahkeme sırf bu sebepten güvenlik soruşturmasının olumsuz gelmesi işlemini iptal ediyordu.
  4. Güvenlik soruşturmalarında akrabalara “içinde bulunulan ortamın araştırılması” adı altında bakılmayacak.
  5. Değerlendirme Komisyonlarına aktarılacak kişisel verilerin 2 yıl sonra imha edileceği netleşecek.
  6. Değerlendirme Komisyonlarına sadece “objektif ve yorum içermeyen” kişisel verilerin aktarılabileceği netleşecek
  7. İstihbarat ünitelerindeki olgusal olmayan kişisel verilerin değerlendirme komisyonlarına hiç aktarılamayacağı netleşecek.
  8. Değerlendirme komisyonları kararlarını gerekçeli ve nesnel şekilde yazacağı ve bunu üst amire sunacağı netleşmiş olacak.

Göze çarpan en önemli detaylar şimdilik bunlar. Ancak sanıyorum ki bu 19 Haziran 2020’de basına sızdırılan kanun teklifi yasalaşmadan önce bazı değişiklikler geçirecek. Mesela “devam eden mahkemelerin güvenlik soruşturmalarına etki etmesi meselesi gerçekten kaotik bir zemine sahip olup bazı hak ihlallerine yol açacağı bariz gibi durmaktadır. Ancak bu tasarıyı incelediğimizde evvelki koskocaman kanun boşluğunu doldurması ve KVKK uyumluluk sağlaması açısından olumlu olduğunu ifade etmek isterim. Ufak tefek eksikliklerinin ya da fazlalıklarının ise zaman içerinde oturacağını/düzeleceğini düşünmekteyim.

Bu konuda sormak istediklerinizi bu yazıda yoruma yazmaktansa doğrudan özelden iletebilirseniz daha iyi olur.

Saygılarımla

Av Mehmet Görünmez

Güvenlik Soruşturması Olumsuz Gelenlerle İlgili Emsal Kararlar Ve Dokümanlar

6 thoughts on “Yeni Güvenlik Soruşturması Ve Arşiv Araştırması Kanunu Neleri Netleştirdi?”

  1. Merhaba. Bu yasa teklifi davayı kazanıp göreve başlamış çalışmaya devam eden ancak davası idare tarafından istinafa taşınmış ve henüz karar çıkmamış birini etkiler mi? Kurum MEB. Teşekkürler. (Moralim bozuk)

  2. Merhaba mehmet bey kişinin kendisi annesi babası eşi kayınanası kayınbabası hiç mahkemenin karakolun önünden geçmemiş insanlarsa ve hakkında en ufak dava ceza soruşturma gözaltı vs hiçbişey yok ise istihbari bilgi kapsamında güvenlik soruşturmasının durumu sizce ne olur tasarıda geçen olgusal verilerden ne anlasılmalı

    1. Av Mehmet Görünmez
      Av Mehmet Görünmez

      HUKUKİ DANIŞMANLIK KAPSAMINDA OLMAYAN GENEL HATIRLATICI BİLGİ: Yazıda da bahsi geçen olgusal kişisel verilerden kasıt “olay/vukuat” denilen yani somut ve elle tutulabilen bilgiler. Kanıtlanabilirlikten yoksun veriler değil. Ön bilgi mahiyetinde değil de daha detaylı bilgi edinmek siterseniz hukuki danışmanlık almanızı öneririm.

  3. Merhaba Mehmet bey,

    Yukarıda belirttiğiniz devam eden dava maddesiyle alakalı sorum dava konusu hakaret davası ise yine de arşiv araştırma sonucu olumsuz mu sonuçlanır yada burada sadece memuriyete engel konular üzerindemi durulur.

  4. Savcılık Tarafından takipsizlik kararı çıkmışsa bu memurluğa engel midir ? Ya da güvenlik soruşturması ya da arşiv soruşturmasında olumsuz bir sonuç doğurur mu ?

Yorum bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Scroll to Top