Emre itaatsizlik suçu cezası-şartları-örnek kararlar

1 Yorum / Yazan /

En son şu tarihte güncellendi: 30 Mayıs 2023

Emre itaatsizlik suçu maalesef her askerin ömründe bir kez olsun istemeden de olsa işlediği bir suç türüdür. Yeri geldiğinde koca koca komutanlar bile peynir ekmek gibi emre itaatsiz duruma düşmektedirler. Genelde bu gibi hallerde herhangi bir takip ya da idari/ceza soruşturması yürütülmez. Görmezden gelinir.

Ancak eğer komutanınızla kavga ettiyseniz ya da sizi çekemeyen birilerinin ittirmesi gibi bir durum varsa hakkınızda ceza davası açılır. Yargılanırsınız.

Yargılanırsınız çünkü bu suç türü çoğunlukla “savcılık aşamasında” yani soruşturma aşamasında kapanmaz. Savcılar o dosyayı açar. Çünkü farklı bir dosyadır ve askerlik kurumunun yarattığı gizemden çekinirler.

Oysa ki onlar bilmezler ki en derinlerde hakikat vardır. Bu hakikat neyi isterse o olur.

Emre İtaatsizlikte Israr Suçu Hangi Hallerde Oluşur ve Unsurları nedir?

Bu suçun unsurlarını örnek kararlardan kesitler ile birlikte inceleyeceğiz. Öncelikle kısaca hangi hallerde oluşacağını basitçe izah edeyim.

Şartlar:

  • Ortada bir emir olmalı
  • Emrin yazılı ya da sözlü iletimi söz konusu olmalı
  • iletilen emrin kasten/ bilerek ve isteyerek uygulanmaması hali söz konusu olmalı

Bu 3 şart aynı anda gerçekleşir ve şüpheye yer bırakmayacak şekilde bir emir yerine getirilmez ise suç oluşur. Ancak yine de belirtmek gerekir ki uygulamada sözlü emirlerin sonradan var olup olmadığının kanıtlanması çok zor olmaktadır. Askerlerin arkadaşları da komutanlarından korktuklarından ötürü “aleyhe şahitlik yapmak istememektedir”.

Emre İtaatsizlik Suçunun Cezası ve Yatarı Nedir?

Eğer ki son infaz düzenlemeleri (2018 yılında ve 2020 yılında gelen düzenlemeler) sonrasında 3 ay ve üzerinde ceza alırsanız Askeri Ceza Kanunu ilgili maddeleri uyarınca adli para cezasına çevirme ya da HAGB uygulanamadığı için maalesef 2/3 yatarınız olur. Ancak bu düzenlemelerden önceki tarihte ise 1/2’den 3 yıllık koşullu salıverme süresi de çıkarıldığında kalan süreyi yatarsınız. Bu da 6 yıl ve altı ceza alanın 1 gün bile yatmaması anlamına gelmektedir. Çok ciddi bir indirimdir.

Eğer ki bu suçun nitelikli halini işlediyseniz ve herhangi infaz indiriminden de yararlanmıyorsanız yatarınız olabilir.

Emre İtaatsizlik Suçu Af Kapsamında Mı ve İnfaz Oranı Nedir?

Son infaz düzenlemelerinden yararlanmaktadır. Eğer suç tarihi 2018 ve öncesi ise 5 sene ceza alsanız bile hiç cezaevinde yatmazsınız.

Yine de bu konuda en iyi hesaplamayı bir avukata danışarak yapabilirsiniz. Çünkü inanın göründüğünden daha karışık bu hesaplamalar. Öyle ki yeri geliyor infaz savcılığında bile karışıklık oluyor ve yanlış hesaplanma sonucu kişilerin gereksiz yere fazladan cezaevinde yatması söz konusu olabiliyor.

Emre İtaatsizlikte Israr Suçunda Erteleme, HAGB ve adli para cezasına çevrilme

Suçun basit halinin alt sınırı 3 ayın altına düşebildiği için HAGB (hükmün açıklanmasının geri bırakılması) verilebilmektedir. Yine aynı şekilde adli para cezasına çevrilme ve erteleme de mümkündür.

Ancak burada dikkat edilmelidir ki emre itaatsizlikte ısrar suçu “asker olmaya engel yüz kızartıcı nitelikteki suçlar” arasındadır. O sebeple HAGB ya da erteleme verilmesi halinde yine de askerliğe engeldir. Çünkü askerlerin alım yönetmelikleri ve kanunlarında “Hükmün açıklamasının geri bırakılması verilmiş olsa da, ertelenmiş ya da diğer seçenek yaptırımlara çevrilmiş olsa da engeldir” şeklinde ifadeler yer almaktadır. O sebeple eğer bu suçtan yargılanıyorsanız amacınız HAGB olmamalı. Beraat etmek olmalıdır!

Emre İtaatsizlikte Israr Suçunda Zamanaşımı ve Uzlaşma Kapsamı?

Bu suç kişiye karşı işlenen suçlardan olmadığı için uzlaştırma kapsamında değildir. Dolayısıyla uzlaştırmaya gitmeyecektir. Aynı şekilde bu sebepten ötürü de emre itaatsizlikte ısrar suçundan soruşturma açılması “şikayet şartına bağlı” değildir!

Suçun basit halinin zamanaşımı 8 yıldır. Uzamış zamanaşımı ise 12 yıl.

Uzamış zamanaşımı dediğimiz şey şudur: yargılama başında, soruşturma açılması halinde, ifade almada, sorgu halinde, halinde zamanaşımı sıfırlanır. Ancak sıfırlansa bile her halükarda 12 sene içerisinde yargılama devam ederken bir karar verilemez ise dava düşer.

Ancak emre itaatsizlikte ısrar suçunun nitelikli halinin söz konusu olduğu hallerde maalesef zamanaşımı 15 yıl ve uzamış hali 22,5 yıl olacaktır.

Son olarak yazımızı bitirmeden önce emre itaatsizlikte ısrar suçuna ilişkin linkteki örnek kararı incelemenizi öneririz.

Emre İtaatsizlikte Israr Suçu Güvenlik Soruşturmasına Etkisi

Öncelikle maalesef emre itaatsizlikte ısrar suçu eğer ki uzman erbaş, sözleşmeli er gibi askeri kurumlarda çalışılacak ise doğrudan elenmeye yol açan bir suç türüdür. Yani güvenlik soruşturması aşamasına bile gelmeden yönetmelik ve kanunda yer alan alım şartlarını karşılamamanızdan ötürü askerlik mesleğine girmeniz engellenecektir.

Ancak askeri kurumlar haricindeki memuriyetlerde (öğretmenlik gibi) HAGB almanız karşınıza engel olarak çıkmayacaktır. Yine de eğer böylesi bir durumda iseniz avukata danışmanız ve ona göre yol haritası çizmeniz yerinde olacaktır.

ÖNEMLİ NOT: Bu suç türünden dolayı yargılanıyorsanız ve askeri kurumda çalışmak hayaliniz ise HAGB’yi kabul etmediğinizi yazılı olarak beyan etmeniz veyahut duruşmada zapt altına aldırmanız yararınıza olabilecektir. Yine de tercih sizin elbette. Duruma, şartlara ve hayallerinize göre karar verin.

Güvenlik Soruşturması Olumsuz Gelenlerle İlgili Emsal Kararlar Ve Dokümanlar

İlgili İçerikler

1 thoughts on “Emre itaatsizlik suçu cezası-şartları-örnek kararlar”

  1. Sıla

    2 ay 15 gün emre itaatsizlikte ısrar hagbsi olan birinin öğretmenlik atamasında güvenlik soruşturmasının olumsuz gelmesinin yer olmadığına geldiği takdirde dava açılabileceğini anlıyorum doğru mudur?

    Yanıtla

Yorum bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Scroll to Top