Yeni Nesil İmmünoterapi Kanser İlaçları Hakikaten İşe Yarıyor Mu Yoksa Safsata Mı?

En son şu tarihte güncellendi: 30 Mayıs 2023

Öncelikle peşinen söyleyeyim: “SGK ve bilimum diğer özel sigorta şirketlerindeki  isimlerini zikretmek istemediğim “bazı memurlar” yanlışlıkla adam öldürüyorlar. Yanlışlıkla katliama imza atıyorlar. Öldürücülük oranı %1’in altında olan bir hastalık için bile dünya ayağa kalkmış iken öldürücülük oranı 5 yıl içerisinde %99 ve hatta %100 olan bir hastalık için dünya kılını kıpırdatmıyor. Çünkü trilyon dolarlık bütçeli sermayedarlar ve “sözde bağımsız ana akım medya” kanser hakkında konuşmuyor. Oysa ki kanser “ölüm sebepleri” arasında “kardiyovasküler hastalıklardan (kalp, damar, dolaşım sistemi) sonra” ikinci sıradadır. Tüm ölümlerin %16.3’ü kanser kaynaklıdır.

Sayın okur; kanser devletlerin ve bazı büyük şirketlerin inanılmaz işine geliyor. Ürünleri satın alacak genç simalara, servetin transferine, emeklilik sistemi üzerindeki yükün azalmasına, genç nüfusa sürekli olarak ihtiyaçları var.  Sizler milyarderlerin ve önemli yöneticilerin gözünde birer ufak istatistikten ibaretsiniz. Sizi gerçekten düşünen yok. Bu dünyada aslında yapayalnızsınız. Eğer ölmeniz ekosistemin işine geliyorsa ölmelisiniz. Eğer ölmenizden milyar dolarlık şirketler uzun vadeli kar sağlıyor ise öyle ya da böyle ölmelisiniz. Ölmek zorundasınız…

Dünya; ismini buradan zikretmek istemediğim o malum hastalık (ismini zikretmemiz Google tarafından ne yazık ki men edilmiştir, eğer günlük tirajı 1 milyonu geçmeyen orta halli bir medya kuruluşu iseniz ve o malum hastalık hakkında yazarsanız arama motorları tarafından derhal gizli sansür uygulanmaktadır, sıralamamız gerilere düşmektedir)  için nasıl ki ayağa kalktı ise aynı şekilde kanser için de ayağa kalkmalı ve gıda-giyim-kozmetik-tekstil-tarım-endüstriyel ilaç sektörlerinde bir dizi değişiklik için ayaklanma başlatmalıdır.

“Artık sosyal bir dünya yaratmanın vakti geldi, Mars gezegeni veya Plüton  gezegeni bizim yaşamamız için uygun değil, 19. yüzyıl öncesinden daha onursuz koşullarda yaşayan alt ve orta sınıf insanoğlunun refaha ermesi için yetkin insanların düğmeye basmaya başlaması elzem olmuştur. Ne gezegenimiz ne de insanlık daha fazla kirliğe daha fazla yoksulluğa tahammül edemez. Varsın kapitalizm yine süregelsin, varsın zenginler yine birilerinden çok daha zengin olsun, varsın birileri yine s500 Maybach’a binsin; ama böylesine fakirlik ve böylesine kirlilik artık son bulsun”. Yaşama imkanı var iken göz göre göre ölme durumları son bulsun.

Aylık masrafları 6000 euro gibi rakamlara tekabül eden bu immünoterapi kanser ilaçlarının etkinliği hakkında bazı makalelerden özetler sunacağım. Kanser türleri bazında ele alacağız.

1) Akciğer Kanseri ve İmmünoterapi ilaçların Etkisi

12 aylık süreçte küçük hücre dışı akciğer kanserinde; sağ kalım oranları Keytruda kullananlar için %69,2. Plasebo (yani ilaç kullandığı söylenen ancak aslında kullanmayan grup) için 12 aylı sağ kalım oranı %49,4 olmuştur. Bu aradaki fark dev gibidir. Devasadır. Göz ardı edilemeyecek bir rakamdır. (1) Yine aynı şekilde küçük hücre dışı akciğer kanserinde nivolumab (Opdivo)+ipilimumab kullanımı ile sağ kalım 17,4 aya kadar uzamıştır. Bu oran 14.2 aydır sadece kemoterapi alanlarda. 2 yıllık sağ kalım oranları ise %40 ve %32,8 olmuştur. (2) Yine mesela 10.3 ay olan sağ kalım oranını Atezolizumab etken maddeli immünoterapi ilacı 12.3′ çıkarmaktadır (3). Nerdeyse yüzde yirmi beşlik fayda sağlamaktadır. Esasında birkaç aylık sağ kalım sağlasa da ölüm döşeğindeki bir insan için o birkaç ayın ne kadar kıymetli olduğunu yaşayanlar ve aileleri bilir. Üstelik kemoterapi kullanmadan veya nispeten daha az kullanarak son aylarının nispeten daha sağlıklı yaşanması sağlanacaktır. Bu da düşünüldüğünde el edilen fayda inanılmaz boyutlardadır.

2) Meme Kanseri ve İmmünoterapi İlaçları Etkisi

Trodelvy (sacituzumab govitecan etken maddesi) uygulanması sonrası belirtisiz şekilde sağlıklı yaşam süresi 5.6 ay olup kemoterapi uygulanan hastalarda 1.7 ay sonra belirtiler tekrar ortaya çıkmıştır (4). Bu açıdan özellikle meme kanserinde Trodelvy’nin çok işe yaradığı görülmektedir. Keytruda’nın meme kanserinin tamamen yok olmasını veya küçülmesini sağlama oranı %64,8 olup aynı oran geleneksel tedavi olan kemoterapide %51.2’dir. 15.5 aylık izleme sonucunda Keyturda ve kemoterapiyi birlikte kullanan hastaların yalnızca %7,4’ü cerrahi müdaheleye ihtiyaç duyarken sadece kemoterapi kullanan hastaların %11,8’i cerrahi müdahaleye ihtiyaç duydu. Bu rakamlar geleneksel tedavilerle kıyaslandığında en az %25-30’luk bir etkinliğe işaret etmektedir.

Yine mesela nab-paclitaxel etken maddesine ilaveten bir tür akıllı ilaç olan atezolizumab (Tecentriq) kullanan hastalar tedaviden sonra yeniden tümör büyümesi/başka bölgede oluşması olmaksızın ortalama 7,2 ay yaşadıkları görülmüştür. Plasebo ile birlikte nab-paclitaxel kullananlarda bu oran 5.5 ay olmuştur. Ekstradan 2 aylık tertemiz bir döneme izin vermiştir.

3) Prostat Kanseri ve İmmünoterapi İlaçların Etkisi

Metastatik ürotelyal kanser hastalarında; platin bazlı kemoterapi yanında Atezolizumab etken maddeli immunoterapi ilacını kullanması halinde yeni bir tümör oluşmadan/var olanlar büyümeden süregelen zaman 8.2 ay olmuştur. Sadece kemoterapi gören grupta bu rakam 6.3 ay olmuştur. Neredeyse %30’luk ilaveten etki söz konusu. Median overall survival (tedaviden sonra hastaların en az yarısının halen yaşıyor olduğu süre) denilen süre akıllı ilaç kullanan grupta 16,3 ay kullanmayan ve sadece geleneksel kemoterapi ile tedavi gören grupta 13,4 ay olmuştur. (5)

Kanserin tedavisinde yeni nesil akıllı ilaçların çok daha gelecek vaat edici ve etkili olduğu rakamsal verilerle bariz ve açık bir şekilde ortadadır. Her şeyi bir kenara bırakırsak kişiye ve kanserin türüne özel akıllı ilaçların vaat ettiği gelecek bu yukarıdaki verilerden çok daha fazlasıdır. Bu gelecek için fon lazım. Bu fon için hukuksal zemin lazım. Bu noktada yargı camiasına büyük iş düşüyor. Sosyal devlet olmanın en öncelikli gereklerinden olan yaşam hakkının savunulması lazımdır.

Yazıyı bitirmeden evvel immünoterapi ilaçlar ile akıllı ilaçlar arasında fark olduğunu ve sık sık karıştırıldığını da belirtmek isterim. Akıllı ilaç kişiye özel üretilen bir ilaç olup genetik testler sonrasında en etkili olacak şekilde tasarlanmaktadır. Bunlar şimdilik daha deneysel ve daha ulaşılamaz pozisyondadır. Ancak immünoterapi ilaçları ise nispeten daha erişilebilir ilaçlar olup işlevler farklıdır. Bu immünoterapi ilaçları vücudun antikor hücrelerine (beyaz kan hücreleri denilen savunma hücrelerine) bazı yetenekler kazandırarak kanserli hücreleri yemesi/yok etmesi için direktifler verdirten özel ilaçlardır.

Kaynaklar:

(1) https://www.nejm.org/doi/10.1056/NEJMoa1801005?url_ver=Z39.88-2003&rfr_id=ori%3Arid%3Acrossref.org&rfr_dat=cr_pub++0www.ncbi.nlm.nih.gov

(2) https://www.nejm.org/doi/10.1056/NEJMoa1910231?url_ver=Z39.88-2003&rfr_id=ori:rid:crossref.org&rfr_dat=cr_pub%20%200pubmed

(3) https://www.nejm.org/doi/10.1056/NEJMoa1809064?url_ver=Z39.88-2003&rfr_id=ori:rid:crossref.org&rfr_dat=cr_pub%20%200pubmed

(4) https://www.nejm.org/doi/10.1056/NEJMoa2028485?url_ver=Z39.88-2003&rfr_id=ori:rid:crossref.org&rfr_dat=cr_pub%20%200pubmed

(5) https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32416780/